Gebelik zehirlenmesi veya tıbbi adıyla preeklampsi, hamilelik sırasında ortaya çıkan ciddi bir sağlık sorunudur. Genellikle gebeliğin ikinci yarısında, özellikle 20. haftadan sonra görülür ve yüksek tansiyon ile birlikte idrarda protein bulunmasıyla karakterizedir. Bu durum, hem anne hem de bebek sağlığı için ciddi riskler taşır.
Nedenleri Nelerdir?
Gebelik zehirlenmesinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, plasentanın gelişimi sırasında ortaya çıkan sorunların bu duruma yol açtığı düşünülmektedir. Risk faktörleri arasında; ilk gebelik, ileri anne yaşı, çoklu gebelik, obezite, şeker hastalığı, kronik tansiyon gibi durumlar sayılabilir.
Belirtileri Nelerdir?
Gebelik zehirlenmesinin belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve bazı kadınlarda hiç belirti olmayabilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Yüksek tansiyon: Kan basıncında ani yükselme
- İdrarda protein: Böbreklerin etkilenmesi sonucu idrarda protein görülmesi
- Şişlik: Özellikle yüz, eller ve ayaklarda şişme
- Baş ağrısı: Şiddetli, özellikle sabah saatlerinde ortaya çıkan baş ağrıları
- Görme bozuklukları: Bulanık görme, ışığa hassasiyet
- Karın ağrısı: Üst karın bölgesinde ağrı
- Bulantı ve kusma
- Nefes darlığı
Teşhis Nasıl Konulur?
Gebelik zehirlenmesi teşhisi için doktorunuz;
- Kan basıncı ölçümü: Düzenli olarak kan basıncınızı ölçer.
- İdrar tahlili: İdrarınızda protein olup olmadığını kontrol eder.
- Kan testleri: Böbrek ve karaciğer fonksiyonlarını değerlendirmek için kan testleri yapar.
- Ultrason: Bebeğin büyümesini ve plasentanın durumunu değerlendirmek için ultrason yapar.
Tedavisi Nasıldır?
Gebelik zehirlenmesinin tedavisi, hastanın genel durumuna ve belirtilerin şiddetine göre değişir. Hafif vakalarda düzenli takip ve kan basıncı ilaçları ile tedavi edilebilir. Ancak, şiddetli vakalarda erken doğum veya daha agresif tedavi yöntemleri gerekebilir.
Komplikasyonları Nelerdir?
Gebelik zehirlenmesi tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir:
- Eklempsi: Gebelik zehirlenmesinin en ciddi komplikasyonu olup, bilinç kaybı, nöbetler ve koma gibi durumlar görülebilir.
- Plasenta ayrılması: Plasentanın rahim duvarından erken ayrılması, hem anne hem de bebek için ciddi kanamalar ve ölüme neden olabilir.
- Böbrek yetmezliği: Böbreklerin hasar görmesi sonucu ortaya çıkabilir.
- Karaciğer hasarı: Karaciğer enzimlerinde yükselme ve karaciğer yetmezliği görülebilir.
- Bebek için riskler: Düşük doğum ağırlığı, erken doğum, büyüme geriliği gibi sorunlar.
Önlenebilir mi?
Gebelik zehirlenmesi tamamen önlenemez olsa da, bazı risk faktörlerini kontrol altında tutarak riski azaltabilirsiniz. Düzenli olarak doktor kontrollerine gitmek, sağlıklı beslenmek, egzersiz yapmak ve kan basıncınızı kontrol altında tutmak önemlidir.
Gebelik zehirlenmesi ciddi bir durumdur ve erken teşhis ile tedavi edilmesi önemlidir. Eğer gebelik sırasında herhangi bir belirti yaşarsanız mutlaka doktorunuza başvurun.
Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir sağlık sorunu için mutlaka doktorunuza danışınız.