Dış gebelik veya ektopik gebelik, döllenmiş yumurtanın rahim dışında, genellikle fallop tüplerinde yerleşmesi durumudur. Normal bir gebelikte, döllenen yumurta rahim içine yerleşerek gelişimini sürdürürken, dış gebelikte bu süreç rahim dışında gerçekleşir.

Neden Olur?

Dış gebeliğin tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri bulunmaktadır:

• Fallop tüplerinde tıkanıklık veya hasar: Enfeksiyonlar, ameliyatlar veya endometriozis gibi nedenlerle fallop tüplerinde oluşan tıkanıklıklar veya hasarlar, döllenmiş yumurtanın rahme ulaşmasını engelleyebilir.
• Pelvik inflamatuvar hastalık (PID): Pelvik bölgede enfeksiyon, fallop tüplerine zarar vererek dış gebelik riskini artırabilir.
• Daha önceki dış gebelik: Bir kez dış gebelik geçiren kadınlarda tekrarlama riski daha yüksektir.
• Doğum kontrol hapı kullanımı ve sonrasında gebe kalmak: Doğum kontrol hapını bıraktıktan hemen sonra gebe kalan kadınlarda risk biraz daha artış gösterebilir.
• Tüp bebek tedavisi: Tüp bebek tedavisi gören kadınlarda çoklu gebelik riski olduğu gibi, dış gebelik riski de artış gösterebilir.

Belirtileri Nelerdir?

Dış gebeliğin belirtileri, normal gebelik belirtilerine benzer olabilir. Ancak, bazı belirtiler dış gebeliği düşündürebilir:

• Karın ağrısı: Tek taraflı veya şiddetli karın ağrısı, özellikle alt karın bölgesinde.
• Vajinal kanama: Hafif veya şiddetli olabilen, kahverengi veya kırmızı renkte vajinal kanama.
• Omuz ağrısı: İç kanama olması durumunda omuz bölgesinde ağrı görülebilir.
• Baş dönmesi veya bayılma: Şiddetli iç kanama durumunda ortaya çıkabilir.

Not: Dış gebelik belirtileri her zaman net olmayabilir ve bazı kadınlarda hiç belirti görülmeyebilir. Bu nedenle, gebeliğin ilk belirtilerinde mutlaka bir doktora başvurmak önemlidir.

Teşhis ve Tedavi

Dış gebelik teşhisi için doktorunuz fizik muayene yapacak, kan testleri isteyecek ve ultrasonografi ile karın bölgenizi inceleyecektir.

Tedavi: Dış gebelik, tıbbi bir acil durumdur ve genellikle cerrahi müdahale gerektirir. Tedavi seçenekleri arasında şunlar bulunur:

• Laparoskopi: Karın bölgesine küçük kesiler açılarak, fallop tüpündeki gebelik kesesi çıkarılır.
• Laparotomi: Daha büyük bir kesi ile karın açılarak, gebelik kesesi çıkarılır.
• Medikal tedavi: Bazı durumlarda, ilaç tedavisi ile gebelik kesesi küçültülmeye çalışılabilir.

Komplikasyonları

Dış gebelik tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara neden olabilir:

• Fallop tüpü rüptürü: Fallop tüpünün patlaması, iç kanamaya ve şoka neden olabilir.
• Kanama: Şiddetli iç kanama, yaşamı tehdit edebilir.
• Verimsizlik: Dış gebelik geçiren kadınlarda gelecekte tekrar gebe kalma veya sağlıklı bir gebelik süreci geçirme olasılığı azalabilir.

Dış gebelik, erken teşhis ve tedavi edildiğinde anne sağlığı için ciddi risk oluşturmaz. Bu nedenle, gebeliğin ilk belirtilerinde mutlaka bir doktora başvurmak önemlidir.